nimesh desai

gujjuartist04.blogspot.com

ફ્રેક્ચર કે બાયપાસ સર્જરી નિમેષ દેસાઈને નાટકથી દૂર ન રાખી શકતા

થોડા દાયકાઓ પહેલાની વાત છે, લગભગ વહેલી સવારનો સમય છે. ગુજરાતી સાહિત્યના બહુ મોટા કવિ અને ગીતકાર રમેશ પારેખ અમદાવાદના બસ સ્ટેશન ઉપર ઉભા છે. તેમની સાથે એક યુવાન દિગ્દર્શક છે. આ દિગ્દર્શકે કેટલાય દિવસોથી રમેશ પારેખને પોતાની ફિલ્મ માટે ગીત લખવાનું કહ્યું છે. અંતે રમેશ પારેખને એક ગીત સૂઝ્યું, પણ ત્યારે એ ગીતને ટપકાવવા માટે પારેખ સાહેબ કે દિગ્દર્શક બંનેમાંથી કોઈની પાસે કાગળ નહોતો. અંતે પારેખ સાહેબે એ ગીત બસની ટીકીટ પાછળ લખી આપ્યું. એ હતું ગુજરાતી ભાષાનું અમર ગીત 'સાંવરિયો રે મારો સાંવરિયો' અને એ દિગ્દર્શક એટલે નિમેષ દેસાઈ. લગભગ ચાર દાયકા કરતા વધારે સમયથી રંગભૂમિ સાથે જોડાયેલા અને પોતાની અંદર સતત રંગભૂમિને ધબકતી રાખનારા નિમેષભાઈ આપણી વચ્ચેથી અચાનક જ એક્ઝીટ મારી ગયા.

નસીરુદ્દીન શાહ અને ઓમ પુરી એમના પર આફરીન હતા

નિમેષભાઈનું ગુજરાતી રંગભૂમિ પર બહુ મોટું યોગદાન રહ્યું છે. અઢીથી ત્રણ કલાકના લગભગ ૧૦૫ જેટલા નાટકોનું દિગ્દર્શન, 'નસીબની બલિહારી' અને 'કુખ' જેવી ગુજરાતી ફિલ્મોનું દિગ્દર્શન કર્યું. ૧૯૮૨માં રીલીઝ થયેલી 'નસીબની બલિહારી' ફિલ્મમાં પરેશ રાવલ, સ્મિતા પાટીલ, નસીરુદ્દીન શાહ અને ઓમ પુરી જેવા દિગ્ગજ કલાકારોએ અભિનય કર્યો હતો. એક વાયકા મુજબ નિમેષ દેસાઈએ ભજવેલા 'વેઈટીંગ ફોર ગોદો'નાટકના ગુજરાતી પ્રયોગ ઉપર નસીરુદ્દીન શાહ અને ઓમપુરી આફરીન પોકારી ગયા હતા. પોતાના સંઘર્ષના દિવસોમાં પણ આ બે કલાકારોએ તેમનું બે દિવસનું એક સમયનું જમવાનું જતું કરીને બચાવેલા પૈસામાંથી નિમેષ દેસાઈને મોંઘી હોટલમાં લંચ કરાવ્યું હતું. કહેવાય છે કે આ નાટક એટલું પ્રસિદ્ધ થયું હતું કે તેના કારણે નિમેષભાઈને 'ઉત્સવ' ફિલ્મમાં અભિનય કરવાની તક મળી હતી.

ઇસરોની નોકરી છોડી ‘કોરસ’ બનાવ્યું

કારકિર્દીની શરૂઆતમાં નિમેષભાઈ 'ઇસરો'માં પ્રોડક્શન આસિસ્ટન્ટ તરીકે જોડાયા હતા અને એ સમયગાળામાં જ પૂનાની એફટીઆઈઆઈમાં ફિલ્મ મેકિંગની ટ્રેનીંગ લીધી હતી. એ વખતે નિમેષભાઈએ 'કોરસ' થિયેટર ગૃપની સ્થાપના કરી અને પછી શરૂ થઈ અવનવા નાટકો સાથેની આજીવન ચાલનારી યાત્રા. બસ પછી તો આ નાટકોનો રંગ નિમેષભાઈ ઉપર એવો ચઢ્યો કે એમણે ઈસરોની નોકરી છોડીને પોતાની જાતને રંગભૂમિને સમર્પિત કરી દીધી. એક કલાકારનું જીવન ક્યારેય સીધી લીટીમાં જતું નથી હોતું. નિમેષભાઈ સાથે પણ એવું જ બન્યું, નાટકો અને સીરીયલ્સમાં નિમેષભાઈ એટલા ખુંપી ગયા હતા કે તેમને આર્થિક બાબતોનો ખ્યાલ જ ન રહ્યો. આવા સમયે દેવામાં ઉતરી ગયેલા નિમેષભાઈને તેમના પિતા નિરંજનભાઈએ પોતાનો બંગલો અને જમીન વેચીને દેવું ચૂકવવામાં મદદ કરી હતી. આવા પુત્ર વત્સલ અને કળા વત્સલ પિતાની સ્મૃતિમાં નિમેષભાઈએ નાટકો અને નાટ્ય સંગીતના ફેસ્ટીવલનું આયોજન કર્યું હતું.

નાટક એ જ જીવન

નિમેષભાઈ માટે નાટક એ એક ઝનુન હતું. જીવનના છેલ્લા વર્ષોમાં એ લાકડીના ટેકે માંડ ચાલી શકતા પણ જયારે જ્યારે રંગભૂમિ ઉપર અભિનય કરવા આવે ત્યારે આ બધી અગવડો વચ્ચે પણ તેમની અભિનય ક્ષમતાનો ચમકારો જોવા મળી જ જાય. ઢળતી ઉંમરે પણ ફ્રેકચર હોય, પડી ગયા હોય કે પછી બાયપાસ સર્જરી કરાવી હોય એવી પરિસ્થિતિમાં પણ નિમેષભાઈનું નાટક રોકાય નહીં. રંગમંચ ઉપર નિમેષભાઈને નાટ્યગીતો ગાતા જોવા એ તો એક લહાવો હતો. એમણે ગાયેલા ગીતોની યાદી બહુ લાંબી છે, જેમકે 'પીયુજી મારો પાપી, સાવ ખાલી પિયાલી મને આપી.', 'જોજો..જોજો...પડી ન જાય....જોજો પડી ન જાય...કોઈને મકનજી ઢાંકેલું આપણું આંસુ જડી ન જાય.’ ‘લીલી દરાખ દસ રૂપિયે કિલો, પણ આંસુ કિંમતનું શું?', 'ઓ નામો ના પાડનાર રે...આ શેનું નામ પાડ્યું તે જિંદગી', 'એ ચા ઇલાયચીવાળી પીએ, સાથે બટરવાળું બિસ્કુટ પણ લિયે, ને પછી શહેનશાહની જેમ જીવે' આ બધા ગીતોમાં નિમેષભાઈના ક્મ્પોઝીશન અને

ગાયકીએ, ગીતોને એક નવો જ અર્થ આપ્યો છે. નિમેષભાઈએ ગુજરાતી રંગભૂમિ ઉપર 'સરસ્વતીચંદ્ર', 'ભારેલો અગ્નિ', 'મળેલાં જીવ' જેવી નવલકથાઓ પરનાં નાટકો પણ આપ્યાં છે. શેક્સપિયરથી લઇ અસગર વજાહત, મોહન રાકેશ, ધર્મવીર ભારતી જેવા વિશ્વરંગભૂમિના નાટ્યકારોની કૃતિઓ પણ ગુજરાતી રંગભૂમિ ઉપર ભજવી હતી. નિમેષભાઈની સાથે નાટકો ઉપરાંત પણ ઘણા કિસ્સાઓ અને વાયકાઓ જોડાયેલી હતી. જેમ કે હોસ્પીટલમાંથી ડાયાબિટીસની સારવાર લઈને બહાર આવતા જ તે સીધા જ લારી પર ફાફડા-જલેબી ખાવા બેઠા હતા. નિમેષભાઈ હવે જ્યારે પણ ગુજરાતી રંગભૂમિ ઉપર કોઈ ગીત લલકારશે ત્યારે તમારી ખોટ સાલશે....તમે બહુ યાદ આવશો...કદાચ અત્યારે ઈશ્વર તમારું ગીત સાંભળવામાં મશગુલ હશે.

Read More

the end

gujjuartist04.blogspot.com

the end

Read More

dikri mari ladakvayi

gujjuartist04.blogspot.com

dikri mari ladakvayi

Read More

bharat joshi

gujjuartist04.blogspot.com

ટ્રાન્સ મીડિયાની ત્રિપુટીમાંથી ભજોની વિદાય  

ભ.જો. તરીકે પ્રખ્યાત – બલકે ખૂબ જ લોકપ્રિય એવી વ્યક્તિ એટલે નાટ્યરસિક – નાટ્ય નિર્માતા નાટ્ય કલાકાર એવા ભરત જોશી

ટ્રાન્સ મીડિયાના ગુજરાતી સ્ક્રીન સ્ટેજ એવોર્ડઝ ઇવેન્ટનું કારભાર જે ત્રિપુટી સંભાળતી આવી છે એ અભિલાષ ઘોડા, દીપક અંતાણી અને ભરત જોશીમાં ભ.જો. મહત્વની વ્યક્તિ છે. આ ત્રિપુટીમાંથી હવે ભરત જોશીનું અવસાન થયું છે જેનું આખી ફિલ્મ ઇન્ડસ્ટ્રીને દુખ છે.

    ગઝલ ગાયક પંકજ ઉધાસ અને મનહર ઉધાસ જે ગામના છે એ ધરખડી (વીરપુર પાસે) માં જન્મેલા ભરત જોશીનું નાનપણ – કિશોરાવસ્થા મુંબઈમાં વીત્યા, અહીં મીઠીબાઈ કોલેજમાં તેમણે બી.એ. કર્યું. પરેશ રાવલ, નીરજ વોરા, રાજીવ મહેતા જેવા કલાકારો એ કોલેજમાં ભ.જો. ના સહપાઠી રહ્યા છે. તેમની સાથે ભ.જો.એ કોલેજકાળમાં નાટ્ય પ્રવૃત્તિ કરી અને આ ક્ષેત્ર પ્રત્યેનો શોખ કેળવ્યો.

    ભ.જો.એ વ્યવસાયિક ધોરણે કેરીઅરની શરૂઆત ગીરીશ દેસાઈ જેવા ધુરંધર નાટ્યકાર સાથે ‘સંધ્યા ઉગી છેક સવારે’ નાટકથી કરેલી. એમાં તેઓ કૃતિકા દેસાઈના ભાઈની ભૂમિકા ઉપરાંત બેક સ્ટેજ (વ્યવસ્થા) પણ સંભાળતા.

    એ પછી ચંદ્રવદન ભટ્ટ સાથે ભરત જોશી જોડાયા અને તેમના સુપરહિટ નાટક ‘બૈરી મારી બાપ રે બાપ’ માં કામ કર્યું. એ જમાનામાં આજની જિમ કોમર્શિયલ કે સામાજિક સંસ્થાના વેચેલા શો મળતા નહોતા એવા ટાણે ૧૨૫ શો કર્યા અને આફ્રિકામાં સતત છ મહિના એ નાટક ભજવ્યું.

    ભ.જો. એ ત્યારબાદ શૈલેશ દવે, શફી ઈનામદાર, ફિરોઝ ભગત સાથે ઘણા નાટકો કર્યા, જેમાં પિતૃ દેવો ભવ, આજે ધંધો બંધ છે, અધૂરા કોઈ મધુરા, આપણું બધું પ્રાઈવેટ લીમીટેડ વગેરે નાટકો.

    ૨૦૦૪ માં તેમણે ભ.જો. પ્રોડક્શnsન્સના બેનરમાં શુભ દિન આયો રે, ઋતુનો રિતિક, સંગ કરે રંગ, મનુભાઈ મેટ્રિક ફેઈલ જેવા સફળ નાટકો કર્યા. જસ્મીન શાહ – ટ્રાન્સ મીડિયા સાથે ભ.જો. તેમના પહેલા જ એવોર્ડ સમારંભથી ઇવેન્ટ મેનેજર તરીકે સંકળાયેલા હતા. જસ્મીન શાહની અન્ય સંસ્થાની વ્યવસ્થા પણ ભ.જો. સંભાળતા હતા.

    ટ્રાન્સ મીડિયાના અગિયારમાં એવોર્ડ સમારંભમાં ભરત જોશીનું સન્માન કરીને તેમની કદર કરવામાં આવી હતી એ ખરી વાત છે.

n  ગજ્જર નીલેશ 

Read More

shachi joshi

gujjuartist04.blogspot.com

‘ગુજરાત ટુ મુંબઈ’ ની ચુલબુલી શિખા - શચી જોશી

    હાલ આખા ગુજરાતમાં ધૂમ મચાવી રહેલી નિર્માત્રી કાલિન્દી દવેની ફિલ્મ ‘ગુજરાત ટુ મુંબઈ’ ને સારો એવો રિસ્પોન્સ મળી રહ્યો છે. ફિલ્મની કથા યંગસ્ટર્સને ધ્યાને લઈને લખવામાં આવી છે. આજની પેઢીને ગમે તેવી કથા, પસંદ પડે તેવા ગીતો અને એકદમ ફ્રેશ ચેહરાઓ આ ફિલ્મનો પ્લસપોઈન્ટ છે. ‘ગુજરાત ટુ મુંબઈ’ નામ પ્રમાણે ફિલ્મનું શૂટ ગુજરાતના કેટલાક રમણીય સ્થળો અને મુંબઈના જાણીતા સ્થળોએ કરવામાં આવ્યું છે. કાનને ગમે તેવું સંગીત દર્શકોને ડોલાવી રહ્યું છે જે એકવાર તો સાંભળવું જ પડે. ‘ગુજરાત ટુ મુંબઈ’ એક જર્ની ફિલ્મ છે જેમાં શચી જોશીનું પાત્ર ઘરમાં એક ચુલબુલી અને સૌની લાડકી છોકરીનું છે. જે કોલેજ લાઈફ એન્જોય કરી રહી છે જેના પાત્રનું નામ શિખા છે. કોલેજમાં ટે તેના મિત્રો સાથે બહાર ટ્રીપ પર જવાનો પ્લાન બનાવે છે. પરંતુ એવું હોય છે કે તેને ઘરેથી પરમીશન લેવી જરૂરી છે જેના વગર તેને બહાર અજાણ્યા શહેરમાં તેના માતાપિતા મોકલવા નથી ઈચ્છતા. ઘણા યુવકો – યુવતીઓ ઘરે જુઠ્ઠું બોલીને ફરવા જતા રહે છે જયારે શિખા પોતાના માતાપિતા સાથે એકદમ મિત્ર તરીકે અને બધી સાચી જ વાત કરવામાં માને છે. શચી જોશી કહે છે કે આ પાત્ર મારી વાસ્તવિકતા સાથે મળતું આવે છે. એક ખાસ વાત કે આ પહેલા શચી જોશીનું ‘છેલ્લો દિવસ’ ના એક પાત્ર માટે સિલેકશન થઇ ગયેલું પણ શચીને તે સમયે એક્સીડેન્ટ નડો ગયો જેના લીધે તે રોલ ન કરી શકી.  

પ્ર – ઘરે કહ્યા વગર ફરવા જવું આજના યુવાનો માટે કેવું પરિણામ લાવી શકે ?

ઉ – એ પરિણામ જોવા માટે દર્શકોએ ‘ગુજરાત ટુ મુંબઈ’ ફિલ્મ એકવાર તો જોવી જ જોઈએ. તમારી મિત્રો સાથે બહાર જવાની થોડી મજા માટે, થોડીક લાઈફ એન્જોય કરવા માટે ઘરે જુઠ્ઠું બોલ્યા પછી બહાર તમારી સાથે કોઈ અસભ્ય વર્તન કે કોઈ વ્યક્તિ તમારો ગેરલાભ લઇ જાય ત્યારે શું થાય તેનું સચોટ નિરૂપણ આ ફિલ્મમાં કરાયું છે. દુનિયામાં કેવા કેવા લોકો હોય છે તેનું અનુમાન તમને નથી હોતું અને તે સમયે તમારી બુદ્ધિ પણ એટલી ના ચાલે પણ જો ઘરેથી તમે સાચું બોલીને ગયા હો અને સતત ઘરના કે પરિવારના કોન્ટેક્ટમાં રહેતા હો તો તમને કોઈ તકલીફ નથી રહેવાની.

પ્ર – ફિલ્મના નિર્માત્રી, દિગ્દર્શિકા કાલિન્દી દવે સાથે કામ કરવાનો અનુભવ ?

ઉ – જયારે અમદાવાદમાં આ ફિલ્મનું ઓડીશન થયું ત્યારે તેમને મારામાં આ ફિલ્મનું પાત્ર ‘શિખા’ દેખાયું. એક લેડી તરીકે કાલિન્દી દવેએ ડિરેક્ટર તરીકેની જવાબદારી બખૂબી નિભાવી છે અને આખી ફિલ્મ તેમણે સંભાળી છે. ‘ગુજરાત ટુ ‘ ફિલ્મના નિર્માત્રી પણ તેઓ જ છે. તેઓ અમને આખી ટીમને ખૂબ જ સાચવતા હતા અને તેમની પાસે મને નવું જાણવાની અપેક્ષા હતી ટે પૂરી થઇ છે. એક બહેન જેવી રીતે તેઓ મારી સાથે રહેતા હતા અને મને અને સાથે સાથે ફિલ્મના પુરા યુનીટને તેમની સાથે કામ કરવાની ખૂબ મજા આવી.

પ્ર – તમે નાટકોમાં પણ સક્રિય છો તો બંને વચ્ચે શું ફરક લાગ્યો ?

ઉ – મને ફિલ્મ કરતા નાટક વધારે કઠીન હોય તેવું લાગ્યું. નાટકમાં એક ટીમવર્ક હોય છે. એક કલાકારની મિસ્ટેકને લીધે તેની આજુબાજુના કલાકારોએ ક્યારેક નાટક સંભાળી લેવું પડે છે. તમારી ભૂલ ઓડીયન્સ તરત પકડી પાડે છે એટલે એકદમ સાવધ રહીને પાત્રમાં રહેવું પડે છે. જયારે ફિલ્મમાં રિટેક આપવા પડે છે પણ તેનાથી તમારી અભિનય પર પણ મુશ્કેલી પડે છે. જો એક કલાકાર એક જ શોટમાં સીન ઓકે કરી આપે તો તાળીઓ અને રિટેક આપવા પડે તો તાળીઓ નહિ. મને બંનેમાં કામ કરવાની મજા આવે છે. અત્યારે પણ મારું નાટક ‘યુગપુરુષ’ સફળતાપૂર્વક ચાલી રહ્યું છે અને ઓલ ઇન્ડીયામાં તેના ઘણા શો હું કરી રહી છું.

n  ગજ્જર નીલેશ 

Read More